İlk ve Ortaokullarda Okul Bahçelerinin Nitelikli Eğitim Hakkı Çerçevesinde İncelenmesi Amacı ve Önemi Çocukların gerek fiziksel ve gerekse ruhsal açıdan sağlam birer birey olarak yetiştirmenin temelinde, içten gelen koşulların yanı sıra çocuğun yaşadığı çevre de büyük rol oynamaktadır. Özellikle, kentsel alanlarda artan çevre sorunları ve azalan yeşil alanlarla birlikte, çocukların zamanının büyük bir bölümünü geçirdiği oyun alanlarının, çocuğun ruhsal ve fiziksel gelişiminde oynadığı rolün önemi, yadsınamaz bir gerçektir (Erdönmez, 2007). Çocuk, gelişim sürecinde zamanının büyük bir bölümünü ilköğretim okul bahçelerinde geçirmektedir. Bu açıdan bakıldığında ilköğretim okul bahçelerinin nitelik ve niceliksel açıdan yeterli olması, çocuk gelişimi üzerinde etkin bir rol oynar (Muhacir ve Özalp, 2011). Çocuk davranışları üzerinde yapılan araştırmalara göre, doğal özellikli, peyzaj değerleri yüksek okul bahçelerinde oynayan ve vakit geçiren çocuklar daha yaratıcı olmakta ve öğrenme ve algılama biçimleri daha etkin olmaktadır (Özdemir ve Yılmaz, 2009). Okul bahçeleri öğrencilerin rekreasyon gereksinimlerini karşılamalı ve derslerden kalan zamanlarda kendilerini iyi hissedecekleri, çekici ve rahat bir ortam oluşturmalıdır (Golby ve Appleby, 1997). Okul bahçeleri Avrupa ve Amerika’nın birçok yerinde kentsel açık-yeşil alanlarla bağlantılı olarak planlanmaktadır. Özellikle okul bahçelerinde yer alan oyun alanları ve spor sahalarından kent halkı da yararlanabilmektedir (Kelkit ve Özel, 2003). Okul bahçesi ve planlamalarının önemli bir yanı da, özellikle artan çevre sorunları nedeniyle, çevresine, doğaya ve onun bireylerine karşı duyarlı, aynı zamanda da onu koruyacak bireyler yetiştirebilmesidir (Bradley,1995). Selçuk (2005)’a göre okul bahçelerindeki peyzaj planlama ve tasarım eksiklikleri, öğrencilerin oyun oynama gereksinimini karşılayamamakta ve öğrenciler bu enerjileri ile birçok sorunu sınıflara taşımaktadır. Araştırmanın amacı: Araştırma kapsamındaki okul bahçelerini fiziksel durum, kullanım alanları, öğrencilere uygunluğu, peyzaj, güvenlik ve sağlık boyutları açısından incelemektir. Bu amaçla aşağıdaki sorulara yanıt aranacaktır. Problem Cümlesi: Okul bahçeleri fiziksel durum, kullanım alanları, öğrencilere uygunluğu, estetik, güvenlik ve sağlık boyutları açısından ne durumdadır? Alt Problemler: 1.Okul bahçelerinin durumlarına ilişkin okul müdürlerinin görüşleri nedir? 2.Okul bahçelerinin durumlarına ilişkin öğretmenlerin görüşleri nedir? 3.Okul bahçelerinin durumlarına ilişkin öğrencilerin görüşleri nedir?
Önemi: Alanyazın tarandığında okul bahçelerinin, öğrencilerin gelişimlerine okulun kendisi kadar etkisi olduğu görülmektedir. Bu durum göz önüne okul bahçelerinin durumlarının belirlenmesi ve okul müdürü, öğretmen ve öğrencilerin görüşlerine başvurulması önemlidir.